Czym jest obraza uczuć religijnych?

Pamiętacie „słynne” plakaty prezentujące wizerunki Matek Boskich z narysowaną tęczową aureolę? Osoby, które je rozlepiały w różnych miejscach (chociażby na płotach przy kościele) chyba nie do końca zdawały sobie sprawę z tego, że dokonują profanacji i obrażają uczucia religijne, mszcząc się za działania przeciwko LGBT. Gdyby zajrzały do artykułu 196 kodeksu karnego, to dowiedziałyby się, jaka kara może za to grozić.

Obraza uczuć religijnych – obelżywe zachowanie

O takiej sytuacji mówimy wówczas, gdy dochodzi do bezpośredniego, publicznego znieważenia ważnego przedmiotu czci religijnej (za pomocą gestów, słów, pisma czy obrazów). Co więcej, chodzi także o miejsce, w którym dokonuje się różnych obrzędów religijnych. Wystarczy, że jeden wyznawca jakiejś religii odbierze takie zachowanie za bardzo uwłaczające, to sprawca może mieć spore problemy. O jakich konsekwencjach mowa?

Czym jest obraza uczuć religijnych?
Czym jest obraza uczuć religijnych?

Co mówi artykuł 196?

Zgodnie z artykułem 196, każdy, kto obraża uczucia religijne innych osób, ten podlega grzywnie, a nawet karze ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat dwóch. Jak więc widać, za taki czyn można w najgorszym przypadku trafić prosto za kraty. Jednak, czy faktycznie taka kara jest odpowiednia? Część polityków uważa, że jest ona zbyt wysoka. Są też głosy, że wspomniany zapis w kodeksie powinien zostać całkiem usunięty, bo granica tego zagadnienia bardzo się zaciera, nie jest wyraźna. Dyskusja trwa nadal.

Art. 196

Kto obraża uczucia religijne innych osób, znieważając publicznie przedmiot czci religijnej lub miejsce przeznaczone do publicznego wykonywania obrzędów religijnych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Obraza uczuć religijnych – obelżywe zachowanie
Obraza uczuć religijnych – obelżywe zachowanie

Statystyka w ostatnich latach

Na koniec sprawdźmy jeszcze, jak wyglądają dane udostępnione przez Prokuraturę Krajową. Otóż okazuje się, że co roku pojawia się tam średnio 100 tego typu spraw (np. w 2018 roku było ich dokładnie 95). Ile łącznie trafia do sądu, gdzie będzie wymierzona jakakolwiek kara? Odpowiedź może zaskakiwać: około 20 procent, czyli dość mało. Z kilkunastu oskarżanych osób, jedynie kilkoro słyszy surowy wyrok, a więc jest pozbawianych wolności. Oczywiście najczęściej z warunkowym zawieszeniem. To powoduje, że coraz więcej ludzi ma odwagę, aby decydować się na profanację przedmiotów kultu religijnego.

Uwaga! Obraza uczuć religijnych w kraju muzułmańskim może wiązać się z dużo gorszymi wyrokami. Jeśli ktoś zostanie uznany za winnego, to może zostać mu wymierzona nawet kara śmierci (chociażby straszne ukamienowanie). Właśnie dlatego w naszym kraju dwa lata więzienia wydają się być bardzo łagodnymi środkami represyjnymi.

Znieważenie funkcjonariusza (art. 226)
Rok Liczba postępowań wszczętych Liczba przestępstw stwierdzonych
2020 4 717 7 564
2019 5 044 7 873
2018 4 809 7 553
2017 5 390 8 674
2016 5 705 9 254
2015 6 292 9 610
2014 6 349 10 730
2013 6 170 13 114
2012 5 665 13 149
2011 5 719 13 252
2010 5 897 13 774
2009 5 909 13 213
2008 5 647 12 394
2007 5 375 11 098
2006 5 189 10 624
2005 4 320 9 076
2004 3 636 4 195
2003 2 825 6 718
2002 2 354 5 758
2001 2 083 5 442
2000 1 996 5 443
1999 1 558 4 478